๑๗๖    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๑๗๘
ประมาท คือ กิริยาที่ประมาท  สภาพที่เป็นผู้มัวเมา  เห็นปานนี้ใด  นี้เราเรียกว่า
ความประมาท  ดังนี้    ชื่อว่า ความไม่ประมาทในกุศลธรรมทั้งหลาย.
         ความไม่ประมาทในกุศลธรรมทั้งหลายนั้น   พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า
เป็นมงคล    เพราะเป็นเหตุแห่งการบรรลุกุศลธรรมนานาประการ    หรือเพราะ
เป็นเหตุแห่งการบรรลุอมตธรรม  ในข้อนั้น   พึงระลึกถึงคำสอนของพระศาสดา
มีอาทิว่า   ภิกษุทั้งหลาย   เมื่อเรานั้นไม่ประมาท    มีความเพียรเป็นเครื่องเผา
กิเลสส่งไปอยู่อย่างนี้เป็นต้น    และว่า   ความไม่ประมาทเป็นหนทางแห่งความ
ไม่ตาย  ดังนี้.
         พระผู้มีพระภาคเจ้า  ตรัสมงคล ๓ ประการ คือ การงดเว้น จากบาป ๑
การสำรวมจากการดื่มน้ำเมา ๑  ความไม่ประมาทในกุศลธรรมทั้งหลาย ๑ ด้วย
คาถานี้   ดังพรรณนามาฉะนี้.
         ก็ความที่แห่งธรรมเหล่านั้นเป็นมงคล  ข้าพเจ้าได้อธิบายไว้ชัดเจนแล้ว
ในมงคลนั้น  ๆ นั่นเอง  ดังนี้แล.
                       จบการพรรณนาเนื้อความแห่งพระคาถานี้ว่า
                                อารตี   วิรตี   เป็นต้น
คาถาที่  ๗  (มี  ๕  มงคล)
         บัดนี้  พึงทราบวินิจฉัยในคาถานี้ว่า  คารโว  จ  เป็นต้นดังต่อไปนี้.
         ความเคารพ  ชื่อว่า  คารวะ.
         ความประพฤติถ่อมตน  ชื่อว่า  นิวาตะ.
         ความสันโดษ  ชื่อว่า  สันตฏุฐี.
         การรู้อุปการะที่ผู้อื่นทำแล้ว   ชื่อว่า  กตัญญุตา.
หน้า ๑๗๗