๒๐๑    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๒๐๓
ไม่ไกลแห่งบ้านคยา  ท่านก็เรียกว่า    คยายํ   วิหรติ  ประทับอยู่ที่บ้านคยา
ก็ในที่ใกล้  คือ  ที่ไม่ไกล  ได้แก่  ที่ใกล้ประตูแห่งบ้านนั้น    มีเตียงที่มีแม่แคร่
นั้นตั้งอยู่   พระผู้มีพระภาคเจ้าแม้ประทับอยู่ที่ท่าคยา    ท่านก็เรียกว่า  คยายํ
วิหรติ  ประทับอยู่ที่ท่าคยา  และที่ท่าคยานั้น    มีเตียงที่มีแม่แคร่นั้นตั้งอยู่.
         เตียงหิน  ซึ่งเขายกหินแผ่นกว้างไปวางไว้บนก้อนหิน ๔ ก้อน เรียกว่า
เตียงมีเเม่แคร่    พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอาศัยเตียงมีแม่แคร่นั้นอันเป็นภพของ
ยักษ์ดุจภพของอาฬวกยักษ์.
         ก็อีกประการหนึ่ง  เพราะเหตุที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงออกจากสมาบัติ
อันประกอบด้วยพระมหากรุณา  ในเวลาใกล้รุ่งวันนั้น  ทรงตรวจดูสัตวโลกด้วย
พุทธจักษุ    ได้ทรงเห็นอุปนิสสัยแห่งโสดาปัตติผลแม้ของยักษ์ทั้งสอง     คือ
สูจิโลมยักษ์และขรยักษ์    ฉะนั้นจึงทรงถือบาตรและจีวร    ภายในอรุณนั้นเอง
(ในเวลาอรุณขึ้น)     ได้เสด็จยังประเทศอัน เป็นท่านั้น     แม้เป็นภูมิภาคซึ่ง
สกปรก  อันเป็นที่ไหลออกแห่งของไม่สะอาด    มีประการต่าง ๆ   มีน้ำลาย  และ
น้ำมูกเป็นต้นของประชาชน    ซึ่งมาประชุมกันจากทิศต่าง ๆ  แล้วประทับ
นั่งบนเตียงที่มีแม่แคร่นั้น    อันเป็นภพของสูจิโลมยักษ์   เพราะเหตุนั้น   พระ-
อานนทเถระจึงกล่าวว่า   สมัยหนึ่ง   พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับบนเตียงมีแม่แคร่
อันเป็นภพของสูจิโลมยักษ์  ใกล้บ้านคยา  (หรือใกล้ท่าคยา).
         คำว่า  เตน  โข  ปน  สมเยน  ความว่า  สมัยใดพระผู้มีพระภาคเจ้า
ประทับอยู่ที่ภพของสูจิโลมยักษ์นั้น    สมัยนั้น   ขรยักษ์และสูจิโลมยักษ์ได้ก้าว
เข้าไปในที่ไม่ไกลแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า.
หน้า ๒๐๒