๒๕๕    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๒๕๗
ด้วยอวัยวะอะไร ๆ เลย   พระราชาผู้ไม่เคยฆ่าซึ่งสัตว์ใด  ๆ ในกาลก่อนแต่กาล
นั้น    ก็จับโคเหล่านั้นที่เขาทั้งหลายแล้วให้ฆ่าด้วยศัสตรา    อธิบายว่า   ได้ยินว่า
ในกาลนั้นพวกพราหมณ์ทั้งหลายทำหลุมยัญให้เต็มด้วยแม่โคทั้งหลาย แล้วก็ผูก
โคอุสภะตัวเป็นมงคล     นำไปสู่บาทมูลของพระราชาแล้วกราบทูลว่า     ข้าแต่
มหาบพิตร  ขอพระองค์จงบูชายัญด้วยโค  ทางแห่งพรหมโลกของพระองค์ก็จัก
บริสุทธิ์     พระราชาผู้ทรงกระทำกิจอันเป็นมงคลแล้ว     ก็ทรงจับพระขรรค์ได้
ทรงรับสั่งให้ฆ่าแม่โคทั้งหลาย   หลายแสนตัวเป็นอเนก    พร้อมกับโคตัวประ
เสริฐ   พราหมณ์ทั้งหลาย  เชือดเนื้อทั้งหลายที่หลุมยัญแล้วบริโภค   ในกาลนั้น
พวกพราหมณ์ได้ห่มผ้ากัมพลสีเหลือง  ขาวและแดง  ให้ฆ่าโคทั้งหลายแล้ว  ได้
ยินว่าโคทั้งหลายเห็นพวกพราหมณ์ทั้งหลายห่มแล้วก็เกิดความหวาดเสียวเพราะ
อาศัยผ้านั้นเป็นเหตุ    เพราะเหตุนั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า  น   ปาทา
ฯเปฯ   ฆาตยิ.
         หลายบทว่า  ตโต  เทวา  เป็นต้น  ความว่า  เมื่อพระราชาพระองค์
นั้นทรงเริ่มให้ประหารโคทั้งหลายอย่างนี้   ครั้งนั้น    คือในระหว่างนั้นนั่นเอง
เทวดาทั้งหลายชั้นจาตุมหาราชิกา     พระพรหมทั้งหลาย      ซึ่งได้นามในพวก
พราหมณ์ทั้งหลายว่าเป็นบิดา  ท้าวสักกะจอมเทพ  อสูรและรากษสทั้งหลาย  ผู้
อยู่ที่เชิงภูเขา  ที่รู้กันว่าทานพยักษ์ก็เปล่งวาจาอย่างนี้ว่า   อธรรม   จึงได้พากัน
กล่าวว่า  น่าติเตียน  พวกมนุษย์  เป็นมนุษย์อธรรม    เสียงนั้นได้ดังไปตั้งแต่
พื้นดินจนถึงพรหมโลกเพียงครู่เดียวเท่านั้น      โลกได้เต็มรอบด้วยอธิการอัน
เดียวกัน  ถามว่าเพราะเหตุไร   ตอบว่า  เพราะศัสตราตกลงบนแม่โค   อธิบาย
หน้า ๒๕๖