๓๖๒    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๓๖๔
อรรถกถาธรรมิกสูตรที่  ๑๔
         ธรรมิกสูตรมีบทเริ่มต้นว่า  เอวมฺเม  สุตํ  ดังนี้.
         ถามว่า  มีการเกิดขึ้นเป็นอย่างไร   ?
         ตอบว่า  มีการเกิดขึ้นดังต่อไปนี้  :-
         มีเรื่องเล่าว่า    เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เป็นที่พึ่งของโลกยังทรงดำรง
อยู่   ได้มีอุบาสกชื่อธรรมิกะ  โดยชื่อ    และโดยการปฏิบัติ.   นัยว่า  ธรรมิก-
อุบาสกนั้น     เป็นผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ    สมบูรณ์ด้วยศีล   เป็นพหูสูต
ทรงพระไตรปิฎก  เป็นอนาคามี   ได้อภิญญา  ได้เที่ยวไปทางอากาศ.  ธรรมิก-
อุบาสกนั้นมีอุบาสก  ๕๐๐ เป็นบริวาร   อุบาสกแม้เหล่านั้น    ก็ได้เป็นเช่นนั้น
เหมือนกัน.
         วันหนึ่ง   ธรรมิกอุบาสกรักษาอุโบสถแล้วไปในที่ลับ   หลีกเร้นอยู่   ใน
ตอนสุดท้ายของมัชฌิมยาม   ได้เกิดปริวิตกอย่างนี้ว่า  อย่ากระนั้นเลย   เราควร
จะทูลถามข้อปฏิบัติของผู้ครองเรือนและของนักบวช.   เขาแวดล้อมด้วยอุบาสก
๕๐๐  เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า   แล้วกราบทูลถามความนั้น     พระผู้มีพระ-
ภาคเจ้าทรงตอบปัญหาแก่เขา.
         ในบทเหล่านั้นพึงทราบบทที่พรรณนาไว้ในคราวก่อน  โดยนัยที่กล่าว
แล้วนั่นแล   ข้าพเจ้าจักพรรณนาบทที่ยังไม่เคยกล่าวไว้.
         พึงทราบวินิจฉัยในคาถาที่หนึ่งก่อน.  บทว่า   กถํกโร คือ  กระทำ
อย่างไร  ปฏิบัติอย่างไร.  บทว่า สาธุ  โหติ  ได้เเก่  เป็นผู้ดี  เป็นผู้ไม่มีโทษ
เป็นผู้ยังประโยชน์ให้สำเร็จ.    เป็นอันท่านกล่าวว่า  อุบาสกทั้งนั้น    ด้วยบทว่า
หน้า ๓๖๓