๓๗๔    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๓๗๖
บรรเทา  ๑. เพราะสาวกผู้มีปัญญาดีพิจารณาแล้วพึงเสพ  ฉะนั้นแล พึงทราบว่า
ภิกษุไม่ติดแล้วในธรรมเหล่านี้  คือ บิณฑบาต   ที่นอน  ที่นั่ง  น้ำ  และการซัก
มลทินผ้าสังฆาฎิ  เหมือนหยาดน้ำไม่ติดบนใบบัว  ฉะนั้น.
         พระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อทรงแสดงข้อปฏิบัติของพระขีณาสพอย่างนี้  ยัง
การปฏิบัติของนักบวชให้จบลงด้วยยอดคือพระอรหัตแล้ว    บัดนี้    เพื่อจะทรง
แสดงข้อปฏิบัติของคฤหัสถ์  จึงตรัสคำมีอาทิว่า  คหฏฺ€วตฺตํ   ปน   โว  เรา
จะบอกวัตรแห่งคฤหัสถ์แก่เธอทั้งหลาย ดังนี้.
         ในคาถาเหล่านั้นพึงทราบวินิจฉัยในคาถาต้นก่อน.    บทว่า   สาวโก
ได้แก่ สาวกผู้ครองเรือน.  บทที่เหลือมีความง่ายทั้งนั้น.  แต่โยชนาแก้ว่า สาวก
ไม่พึงได้เพื่อจะถูกต้อง คือ ไม่อาจเพื่อบรรลุธรรมของภิกษุที่เรา     (ตถาคต)
กล่าวไว้ก่อนจากนี้ล้วน คือ ไม่มีอามิส  บริบูรณ์สิ้นเชิงด้วยอาการที่มีความหวง-
แหน  ด้วยความหวงนาและไร่เป็นต้น.
         พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปฏิเสธธรรมของภิกษุแก่สาวกผู้ครองเรือนนั้น
เมื่อจะทรงแสดงธรรมของคฤหัสถ์เท่านั้น  จึงตรัสว่า  ปาณํ  น  หเน   ไม่พึง
ฆ่าสัตว์  ดังนี้.
         ในบทเหล่านั้นพึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.  ท่านกล่าวการเว้นจากการ
ฆ่าสัตว์  อันเป็นความบริสุทธิ์ชั้นยอดด้วยกึ่งคาถาต้น   การปฏิบัติประโยชน์เกื้อ-
กูลในสัตว์ทั้งหลายด้วยกึ่งคาถาหลัง.  ท่านพรรณนาบทที่ ๓  ไว้ในขัคควิสาณ-
สูตรในสุตตนิบาตนี้   ในบาทที่ ๔ ท่านพรรณนาประเภทของสัตว์ที่มั่นคงและที่
สะดุ้งไว้ในอรรถกถาเมตตสูตรครบทุกประการ.    บทที่เหลือมีความง่ายทั้งนั้น.
หน้า ๓๗๕