๓๘๗    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๓๘๙
ถือบาตรดิน    เสด็จเข้าพระนครทางประตูด้านทิศตะวันออก    ได้เสด็จเที่ยว
บิณฑบาตตามลำดับเรือน.   ด้วยเหตุนั้นท่านพระอานนท์จึงกล่าวว่า    พระผู้มี-
พระภาคเจ้าเสด็จออกบิณฑบาต.
         บทว่า   อากิณฺณวรลกฺขโณ   ความว่า   พระผู้มีพระภาคเจ้ามีพระ
ลักษณะงามดำรงอยู่    หรือมีพระลักษณะประเสริฐมากมายดุจกระจายไปทั่วพระ
วรกาย.  แม้ความไพบูลย์  ท่านก็เรียกว่า อากิณฺณํ คือกระจายไป.  ดังที่ท่าน
กล่าวว่า  คนโลภมาก  สกปรกเหมือนผ้าพี่เลี้ยง   (เปื้อนด้วยอุจจาระปัสสาวะ).
อธิบายว่า  โลภจัด.
         บทว่า   ตมทฺทส  ความว่า ได้ยินว่าในพระนครได้มีการโฆษณาเล่น
นักษัตรตลอด ๗ วันก่อนจากนั้น.   แต่ในวันนั้นตีกลองเที่ยวประกาศว่า  นัก-
ขัตฤกษ์ล่วงเลยไปแล้ว   ควรประกอบการงานกันเถิด.   ครั้งนั้นมหาชนประชุม
กันที่พระลานหลวง.   แม้พระราชาก็ทรงดำริว่า    เราจักเตรียมการงาน    ทรง
เปิดสีหบัญชรทอดพระเนตรดูหมู่กำลังพล    ได้ทรงเห็นพระมหาสัตว์เสด็จออก
บิณฑบาต    ด้วยเหตุนั้นท่านพระอานนท์จึงกล่าวว่า   พระเจ้าพิมพิสารประทับ
อยู่บทปราสาท  ได้ทอดพระเนตรเห็นพระผู้ทีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น.
         บัดนี้      พระอานนท์เมื่อจะแสดงพระราชดำรัสที่พระเจ้าพิมพิสารตรัส
แก่อำมาตย์ทั้งหลาย  จึงกล่าวว่า  อิมํ   โภนฺโต  ดังนี้.
         ในบทเหล่านั้นบทว่า   อิมํ   ได้แก่  พระราชานั้นทรงแสดงถึงพระโพธิ-
สัตว์.  บทว่า  โภนฺโต  ทรงเรียกพวกอำมาตย์.   บทว่า  นิสาเมถ  แปลว่า
จงดู.  บทว่า  อภิรูโป  คือมีพระรูปน่าดู.  บทว่า  พฺรหา   คือสมบูรณ์ด้วย
ส่วนสูงและส่วนกว้าง.  บทว่าสุจิ   คือมีพระฉวีวรรณบริสุทธิ์.  บทว่า จรเณน
คือด้วยการดำเนินไป.
หน้า ๓๘๘