ปจฺจุคจฺฉามิ   คือ   มุ่งหน้าไปเบื้องบน.     มารนั้นไปด้วยเดชไม่ใช่ด้วยกาย
เพราะเหตุไร   เพราะมารไม่ทำให้เราเคลื่อนจากที่ได้.  ท่านอธิบายว่า   มารอย่า
ทําให้เราเคลื่อนจากที่อปราชิตบัลลังก์นั้น.  บทว่า  นปฺปสหติ คือไม่สามารถ
อดกลั้นหรือครอบงำได้.   บทว่า  อามปกฺกํ  ได้แก่ ภาชนะดินทั้งดิบทั้งสุก.
บทว่า  อมฺหนา  ได้แก่ ด้วยหิน.  บทที่เหลือในสูตรนี้ปรากฏชัดแล้ว.
         บัดนี้   พระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อจะทรงแสดงว่า ดูก่อนมาร เราจักทำลาย
เสนาของท่านนั้น    ต่อจากนั้นเราเป็นผู้ชนะสงความแล้ว บรรลุธรรมราชาภิเษก
จักกระทำสัมมาสังกัปปะนี้  ดังนี้   จึงตรัสว่า วสึ  กริตฺวา  ทำสัมมาสังกัปปะให้
ชำนาญดังนี้.
         ในบทเหล่านั้น  บทว่า  วสึ   กริตฺวา  สงฺกปฺปํ   ความว่า ละมิจฉา
สังกัปปะทั้งหมดด้วยมรรคภาวนา     แล้วทำสังกัปปะให้ชํานาญโดยให้สัมมา-
สังกัปปะเท่านั้นเป็นไป.   บทว่า  สติญฺจ  สุปติฏ€ิตํ  ดำรงสติให้ตั้งมั่นเป็น
อันดี  ความว่า  เราจักทำสติของตนในฐานะ  ๔   มีกายเป็นต้นให้ตั้งมั่นด้วยดี
ทำสังกัปปะให้ชำนาญอย่างนี้แล้ว   มีสติตั้งมั่นด้วยดีจักเที่ยวไปจากแคว้นนี้ไปยัง
แคว้นโน้น  แนะนำสาวกเป็นอันมากทั้งที่เป็นเทวดาและมนุษย์   เมื่อเป็นเช่นนั้น
สาวกผู้ไม่ประมาทเหล่านั้นอันเราแนะนำแล้ว     มีใจเด็ดเดี่ยวกระทำตามคำสั่ง
สอนของเรา  จักถึงที่ซึ่งไม่มีความใคร่    ที่ชนทั้งหลายไปถึงแล้วย่อมไม่เศร้าโศก
อธิบายว่า  ที่นั้นได้แก่อมตมหานิพพานนั้นเอง.
         ลำดับนั้น   มารกล่าวว่า  ดูก่อนภิกษุ  ท่านเห็นเราเป็นยักษ์ฉะนี้แล้ว ไม่
กลัวดอกหรือ.  พระผู้มืพระภาคเจ้าตรัสว่า  เออ  มารเราไม่กลัวดอก.  มารทูล