๔๑๐    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๔๑๒
สุภาษิตสูตรที่  ๓
ว่าด้วยวาจาเป็นสุภาษิต
         [๓๕๖]   ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วอย่างนี้.
         สมัยหนึ่ง     พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่   ณ  พระวิหารเชตวัน
อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี   ใกล้พระนครสาวัตถี ณ  ที่นั้นแล   พระผู้มี-
พระภาคเจ้าตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย  ภิกษุเหล่านั้นทูลรับ
พระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว     พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า    ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
วาจาอันประกอบด้วยองค์  ๔  เป็นวาจาสุภาษิต   ไม่เป็นทุพภาษิต   เป็นวาจา
ไม่มีโทษ  เเละวิญญูชนไม่พึงติเตียน  องค์ ๔ เป็นไฉน.  คือ ภิกษุในศาสนานี้
ย่อมกล่าวแต่คำที่เป็นสุภาษิต  ไม่กล่าวคำที่เป็นทุพภาษิต  ๑   ย่อมกล่าวคำที่
เป็นธรรม  ไม่กล่าวคำที่ไม่เป็นธรรม ๑ ย่อมกล่าวแต่คำอันเป็นที่รัก   ไม่กล่าว
คำอันไม่เป็นที่รัก     ย่อมกล่าวแต่คำสัตย์  ไม่กล่าวคำเหลาะแหละ  ๑  ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย    วาจาอันประกอบด้วยองค์  ๔  นี้แลเป็นวาจาสุภาษิต   ไม่เป็น
ทุพภาษิต  เป็นวาจาไม่มีโทษ  และวิญญูชนไม่พึงติเตียน.
         พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้สุคตศาสดา  ครั้นตรัสไวยากรณภาษิตนี้จบลงแล้ว
จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีกว่า
                        สัตบุรุษทั้งหลาย  ได้กล่าวคำอันเป็น
                สุภาษิตว่าเป็นคำสูงสุด  บุคคลพึงกล่าวแต่คำ
                ที่เป็นธรรม     ไม่พึงกล่าวคำที่ไม่เป็นธรรม
หน้า ๔๑๑