๔๑๒    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๔๑๔
                        วาจาที่พระพุทธเจ้าตรัส  เป็นวาจา
                เกษม   เพื่อบรรลุนิพพาน  เพื่อกระทำให้แจ้ง
                ซึ่งที่สุดทุกข์   วาจานั้นแลเป็นวาจาสูงสุดกว่า
                วาจาทั้งหลาย.
                                   จบสุภาษิตสูตรที่  ๓
อรรถกถาสุภาษิตสูตรที่   ๓
         สุภาสิตสูตร   มีบทเริ่มต้นว่า    เอวมฺเม   สุตํ   ข้าพเจ้าสดับมาแล้ว
อย่างนี้    ดังนี้.
         พระสูตรนี้เกิดขึ้นโดยอัธยาศัยของพระองค์.   ด้วยว่าพระผู้มีพระภาคเจ้า
ทรงกล่าวคำน่ารัก.  พระองค์ทรงห้ามการกล่าวคำชั่วของสัตว์ทั้งหลาย   โดยทรง
ประกาศคำกล่าวที่เป็นสุภาษิตของพระองค์  จึงได้ตรัสพระสูตรนี้.
         ในบทเหล่านั้น    บทว่า  เอวมฺเม  สุตํ  เป็นต้นเป็นคำของพระสังคี-
ติกาจารย์. ในพระสูตร  บทว่า ตตฺรโข  ภควา  ฯเปฯ  ภทนฺเตติ  เต  ภิกฺขุ
นี้   ไม่เคยมีมาแล้ว.  บทที่เหลือมีนัยดังได้กล่าวแล้วนั่นแล.   เพราะฉะนั้น  เพื่อ
พรรณนาบทที่ไม่เคยมีมาแล้วท่านจึงกล่าวคำนี้.   บทว่า   ตตฺร  แสดงถึงเทศะ
และกาละ.   พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงในสมัยที่พระองค์อยู่นั้น   และ
ในพระอารามที่เสด็จประทับอยู่นั้น   อีกอย่างหนึ่ง   ทรงแสดงในเทศะและกาละ
อันควรที่จะพึงตรัส. เพราะพระผู้มีพระภาคเจ้าไม่ตรัสธรรมในเทศะหรือในกาละ
หน้า ๔๑๓