บทว่า  เต   เป็นคำแสดงถึงฐานะที่พระองค์ได้แสดงไว้ในตอนต้น.   ใน
บทว่า   ปตฺติปตฺตา  นี้   มีวิเคราะห์ดังนี้.
         ที่ชื่อว่า  ปตฺติ  เพราะอรรถวิเคราะห์ว่า   อันบุคคลพึงบรรลุ.   พระ
อริยบุคคลเหล่านั้น    ชื่อว่าควรบรรลุ   ได้แก่  ผู้ควรบรรลุ   พระอริยบุคคล
เหล่านั้น     บรรลุผลใดแล้ว   เป็นผู้มีความเกษมจากโยคะโดยส่วนเดียว.
         คำว่า  ปตฺติปตฺตา  นั้นเป็นชื่อแห่งพระอรหัตผล.
         พระอริยบุคคลบรรลุแล้วซึ่งพระอรหัตผลนั้น    เพราะเหตุนั้น   พระ-
อริยบุคคลเหล่านั้น    ชื่อว่า  ปตฺติปตฺตา    ผู้บรรลุผลที่ควรบรรลุ.
         บทว่า  อมตํ  ได้แก่ พระนิพพาน.
         บทว่า  วิคยฺห  ได้แก่ หยั่งลงแล้วด้วยอำนาจแห่งอารมณ์.
         บทว่า   ลทฺธา  ได้แก่   ได้แล้ว.
         บทว่า   มุธา    ได้แก่   โดยไม่เสื่อม    คือว่าได้กระทำให้เสียไปแม้
๑ กากณิก.
         บทว่า  นิพฺพุตึ   ได้แก่  ผลสมาบัติ  เป็นที่สงบระงับความกระวน-
กระวายแห่งกิเลส.
         บทว่า  ภุญฺชมานา  คือ เสวยอยู่  ท่านกล่าวอธิบายไว้อย่างไร  ท่าน
กล่าวอธิบายไว้ว่า  พระอริยบุคคลทั้งหลายเหล่าใด    ชื่อว่าประกอบแล้วด้วยดี
เพราะเป็นผู้ประกอบด้วยศีล   ชื่อว่าเป็นผู้ไม่มีความเยื่อใย       เพราะถึงพร้อม
ด้วยปัญญาด้วยจิตใจพี่มั่นคง  เพราะเหตุที่สมบูรณ์ด้วยสมาธิ      ในศาสนาของ
พระโคดมนี้   พระอริยบุคคลทั้งหลายเหล่านั้น  หยั่งลงแล้วสู่อมตะ   ด้วยสัมมา-
ปฏิปทาได้แล้วซึ่งความดับ  ที่รู้กันว่า  ผลสมาบัติโดยไม่เสื่อม    บริโภคอยู่   เป็น
ผู้ชื่อว่าได้บรรลุผลที่ควรบรรลุ.