๖๕    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๖๗
         บทว่า  วรญฺญู   ได้แก่ รู้พระนิพพาน   จริงอยู่  พระนิพพาน  ชื่อว่า
ประเสริฐ  เพราะอรรถว่าสูงสุดกว่าธรรมทั้งปวง  ก็พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระ-
องค์นี้ทรงทราบพระนิพพานนั้นด้วยพระองค์เอง  ที่ควงแห่งต้นโพธิ.
         บทว่า  วรโท ความว่า ทรงประทานพระธรรมอันประเสริฐ อันเป็น
ส่วนแห่งธรรมเครื่องแทงตลอด    หรืออันเป็นส่วนแห่งวาสนาแก่ภิกษุทั้งหลาย
มีพระปัญจวัคคีย์  ภัททวัคคีย์   และชฎิลทั้งหลายเป็นต้น     และแก่เทวดาและ
มนุษย์ทั้งหลายเหล่าอื่น.
         บทว่า วราหโร ความว่า  พระสัมมาสัมพุทธเจ้า  ชาวโลกเรียกกันว่า
ผู้นำมาซึ่งสิ่งอันประเสริฐ  เพราะพระองค์นำมรรคอันประเสริฐมา   จริงอยู่พระ
ผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น     บำเพ็ญบารมี ๓๐ ถ้วน    จำเดิมแต่พระพุทธเจ้า
พระนามว่า ทีปังกร  ทรงนำมาซึ่งมรรคอันประเสริฐอันเป็นของเก่าซึ่งพระสัม-
มาสัมพุทธเจ้าทั้งหลายในปางก่อน   ทรงดำเนินไปแล้ว   เพราะเหตุนั้นชาวโลก
จึงเรียก  (พระผู้มีพระภาคเจ้า) ว่า  วราหโร   ผู้นำมาซึ่งมรรคอันประเสริฐ.
         อีกอย่างหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นชื่อว่าผู้ประเสริฐ เพราะได้เฉพาะ
ซึ่งสัพพัญญุตญาณ   ชื่อว่า  ทรงทราบสิ่งอันประเสริฐ  เพราะกระทำให้แจ้งซึ่ง
พระนิพพาน ชื่อว่า ประทานสิ่งอันประเสริฐ  เพราะทรงประทานสุขอันเกิดจาก
วิมุตติ แก่สัตว์ทั้งหลาย ชื่อว่า ทรงนำมาซึ่งสิ่งอันประเสริฐ เพราะนำข้อปฏิบัติ
อันสูงสุดมาให้  พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้นชื่อว่า   อนุตฺตโร  เพราะไม่มี
ใครที่จะยิ่งกว่า(พระองค์)   ด้วยโลกุตรคุณทั้งหลายเหล่านี้.
         อีกนัยหนึ่ง   พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น  ชื่อว่า  ประเสริฐ  เพราะทำให้
บริบูรณ์ในอุปสมาธิษฐาน ชื่อว่า ทรงรู้สิ่งที่ประเสริฐ เพราะทำให้บริบูรณ์ใน-
หน้า ๖๖