๘๔    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๘๖
อรรถกถาอามคันธสูตรที่  ๒
                อามคันธสูตร  มีคำเริ่มต้นว่า   สามากจิงฺคูลกจีนกานิ  จ  เป็นต้น
          ถามว่า  พระสูตรนี้มีการเกิดขึ้นอย่างไร ?
          ตอบว่า  พระสูตรนี้มีการเกิดขึ้นดังต่อไปนี้ :-
         เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้ายังไม่เสด็จอุบัติขึ้น  พราหมณ์ชื่อว่า อามคันธะ
บรรพชาเป็นดาบสพร้อมกับมาณพ   ๕๐๐  คน   ให้สร้างอาศรมอยู่ในระหว่าง
ภูเขา   (หุบเขา)    มีเผือกมันและผลไม้ในป่าเป็นอาหาร     อยู่ที่หุบเขาแห่งนั้น
ดาบสไม่บริโภคปลาและเนื้อเลย.      ครั้งนั้นโรคผอมเหลืองก็เกิดขึ้นแก่ดาบส
เหล่านั้น   ผู้ไม่บริโภคของเค็ม  ของเปรี้ยวเป็นต้น.   ต่อแต่นั้น   ดาบสเหล่านั้นก็
พูดกันว่า เราจะไปยังถิ่นมนุษย์  เพื่อเสพของเค็มและของเปรี้ยว  ดังนี้แล้ว จึงได้
เดินทางไปถึงปัจจันตคาม  ในปัจจันตคามนั้นมนุษย์ทั้งหลายเห็นดาบสเหล่านั้น
แล้ว   ก็เลื่อมใสในดาบสเหล่านั้น   นิมนต์ให้ฉันอาหาร  มนุษย์ทั้งหลายได้น้อม
เตียง  ตั่ง   ภาชนะสำหรับบริโภคและน้ำมันทาเท้าเป็นต้น     แก่ดาบสเหล่านั้น
ผู้ทำภัตกิจเสร็จแล้ว    แสดงที่เป็นที่อยู่ด้วยกล่าวว่า   ข้าแต่ท่านผู้เจริญทั้งหลาย
ขอท่านทั้งหลายจงอยู่ในที่นี้.    ขอพวกท่านอย่าได้กระสันต์    ดังนี้แล้วก็พากัน
หลีกไป  แม้ในวันที่สอง    พวกมนุษย์ได้ถวายทานแก่ดาบสเหล่านั้น    แล้วได้
ถวายทานวันละ  ๑ บ้านตามลำดับเรือนอีก  ดาบสทั้งหลายอยู่ในที่นั้นสิ้น  ๔ เดือน
มีร่างกายแข็งแรงขึ้น    เพราะได้เสพรสเค็มและรสเปรี้ยว   จึงได้บอกแก่มนุษย์
ทั้งหลายว่า  ท่านทั้งหลาย  (อาวุโสทั้งหลาย)  พวกเราจะไปละ.  มนุษย์ทั้งหลาย
หน้า ๘๕