๙๗    ๔๗.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖    ๙๙
         ในบาทพระคาถานั้น   คาถาว่า  เย  อิธ   กาเมสุ  อสญฺตา  ชนา
ความว่า  ปุถุชนจำพวกใดจำพวกหนึ่งในโลกนี้ ไม่สำรวม   เพราะทำลายความ
สำรวมเสียแล้ว    ในกามทั้งหลายกล่าวคือการเสพกาม  โดยการเว้นเขตแดนใน
ชนทั้งหลายมีมารดาและน้าสาวเป็นต้น.
         สองบทว่า  รเสสุ  คิทฺธา ความว่า  เกิดแล้ว  คือเยื่อใยแล้ว  สยบแล้ว
คือได้ประสบแล้ว      ในรสทั้งหลายที่จะพึงรู้ได้ด้วยชิวหาวิญญาณเป็นผู้มีปกติ
เห็นว่าไม่มีโทษ   ไม่มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก    บริโภครสทั้งหลายอยู่.
         บทว่า    อสุจีกมิสฺสิตา    ความว่า    คลุกเคล้าด้วยของไม่สะอาด
กล่าวคือมิจฉาทิฏฐิมีประการต่าง ๆ เพื่อประโยชน์แก่การได้รส  เพราะความติด
ในรสนั้น.
         บทว่า  นติถีกทิฏฺ€ิ  ความว่า  ประกอบด้วยมิจฉาทิฏฐิ  ๑๐  อย่าง
เช่น  มิจฉาทิฏฐิข้อที่ว่า  ทานที่ให้แล้วไม่มีผลเป็นต้น.
         บทว่า วิสมา ความว่า  ประกอบด้วยกายกรรมเป็นต้น  ที่ไม่สม่ำเสมอ.
         บทว่า  ทุรนฺนยา   ความว่า   เป็นผู้อันบุคคลอื่นแนะนำได้โดยยาก
ได้แก่  ผู้ที่ประกอบด้วยการไม่สละคืน   การยึดมั่นถือมั่นในทิฏฐิที่ผิด   ๆ.
         บทว่า    เอสามคนฺโธ   ความว่า    พึงทราบกลิ่นดิบที่พระผู้มี-
พระภาคเจ้าแสดงเฉพาะในบุคคล     ด้วยคาถานี้ว่ามี  ๖  ชนิด    ด้วยอรรถที่
พระองค์ตรัสไว้ในตอนต้น    แม้อื่นอีกว่า   ความไม่สำรวมในกาม  ๑  การติด
ในรส ๑ อาชีววิบัติ  ๑  นัตถิกทิฏฐิ  ๑  ความเป็นผู้ไม่สม่ำเสมอในทุจริตมีกาย
ทุจริตเป็นต้น ๑  ความเป็นผู้แนะนำได้ยาก ๑.
หน้า ๙๘