๓๑๐    ๕๙.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๕    ๓๑๒
พุทธเจ้าทั้งหลาย.   บรรดาการนับเหล่านั้น   ร้อยแสนนินนหุต   เป็น  ๑
อัพพุทะ. ๒๐  อัพพุทะเป็น  ๑  นิรัพพุทะ.  ร้อยแสนนิรัพพุทะเหล่านั้น
ชื่อว่า  ๑  อหหะ.   จำนวนเท่านี้ปีเป็นอายุของพกพรหมที่เหลืออยู่ในภพ
นี้.   พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงหมายเอาอายุนั้นจึงได้ตรัสอย่างนี้.
         พกพรหมได้สดับพระพุทธพจน์นั้นแล้ว จึงได้กล่าวคาถาที่ ๓ ว่า:-
                        ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า   พระองค์ตรัส
           ว่า  เราตถาคตเป็นผู้เห็นไม่มีที่สิ้นสุด สัพพัญญู
           ก้าวล่วงชาติชราและความโศกแล้ว     ขอพระ-
           องค์จงตรัสบอกการสมาทานพรต       ศีลและ
           วัตรจรณะของข้าพระองค์   แต่ก่อนว่าเป็นอย่าง
           ไร     ซึ่งข้าพระองค์ควรจะทราบ.
         บรรดาบทเหล่านั้น    บทว่า    ภควา    ความว่า    ข้าแต่พระผู้มี
พระภาคเจ้า  พระองค์เมื่อตรัสว่า  เราตถาคตรู้อายุของท่าน  ชื่อ   ตรัสว่า
เราตถาคต  เห็นไม่มีที่สิ้นสุด  เป็นสัพพัญญู   ก้าวล่วงชาติชราและความ
โศกได้แล้ว.   บทว่า   วตสีลวตฺตํ   ได้แก่การสมาทานพรต   ทั้งศีลและ
วัตร.    มีคำอธิบายไว้ว่า     ถ้าหากพระองค์ทรงเป็นสัพพัญญูพุทธะไซร้
เมื่อเป็นเช่นนั้น   อะไรคือพรต   ศีลและจรณะเก่าของข้าพระองค์    ขอ
พระองค์จงตรัสบอกแก่ข้าพระองค์    ซึ่งข้าพระองค์ควรรู้ตามความเป็น
จริง   ที่พระองค์ตรัสบอก.
หน้า ๓๑๑