๓๑๓    ๕๙.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๕    ๓๑๕
แล้ว   จึงพากันไปเกี่ยวหญ้า   เก็บฟืนจากไพรสณฑ์   กำหนดทิศได้แล้ว
ข้ามทางกันดารไปได้โดยปลอดภัย.      พระผู้มีพระภาคเจ้า   ตรัสคำว่า
ยํ   ตฺวํ   ฯเปฯ   อนุสุสรามิ   นั่นทรงหมายเอาดาบสนั้น.
         บทว่า   เอณิกูลสฺมึ   ความว่า   ใกล้ฝั่งแม่น้ำชื่อว่าเอณิ.    บทว่า
คยฺหก    นียมานํ   ความว่า   ที่กำลังถูกจับเป็นชะเลยแล้วนำมา.
         เล่ากันมาว่าดาบสนั้น    ในกาลต่อมาได้อาศัยบ้านชายแดนตำบล
หนึ่งพักอยู่ที่ไพรสณฑ์แห่งหนึ่งใกล้ฝั่งแม่น้ำ.   ครั้นวันหนึ่ง    พวกโจร
ชาวเขาลงมาปล้นบ้านนั้น    จับเอาคนจำนวนมากให้ขึ้นไปบนเขา  วาง
คนสอดแนมไว้ที่ระหว่างทาง       เข้าไปสู่ซอกเขาแล้วให้นั่งหุงต้มอาหาร
ดาบสได้ยินเสียงร้องครวญครางของสัตว์มีโคและกระบือเป็นต้น      และ
ของคนทั้งหลายมีเด็กชายและเด็กหญิงเป็นต้นคิดว่า  เมื่อเราเห็นอยู่  ขอ
เขาทั้งหลายจงอย่าพินาศเถิด  แล้วจึงละอัตภาพ  เป็นพระราชาแวดล้อม
ด้วยเสนามีองค์  ๔  ได้ให้ตีกลองศึกไป  ณ ที่นั้น.     พวกคนสอดแนม
เห็นดาบสนั้นแล้วได้บอกแก่พวกโจร.      พวกโจรคิดว่า    ขึ้นชื่อว่าการ
ทะเลาะกับพระราชาไม่สมควรแล้ว     จึงพากันทิ้งเชลยไว้ไม่กินอาหาร
หนีไปแล้ว    ดาบสนำคนเหล่านั้นให้กลับไปอยู่บ้านของตนหมดทุกคน
พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสคำว่า     ยํ     เอณิกูลสฺมึ     ฯเปฯ    อนุสฺสรามิ
นั่นไว้ทรงหมายเอาดาบสนั้น.
หน้า ๓๑๔