๓๓๓    ๕๙.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๕    ๓๓๕
มีคำเริ่มต้นว่า   อตฺตานํ      สงฺกมํ   กตฺวา   ดังนี้.     เรื่องจักมีแจ่มชัด
ในภัททสาลชาดก.
         ก็ในกาลครั้งนั้น   ภิกษุทั้งหลายตั้งเรื่องสนทนากันขึ้นในธรรม
สภาว่า  ดูก่อนท่านผู้มีอายุ  พระสัมมาสัมพุทธเจ้า        ก็ทรงบำเพ็ญ
ญาตัตถจริยา. พระศาสดาเสด็จมาแล้วตรัสถามว่า  ดูก่อนภิกษุทั้งหลายบัด
นี้เธอทั้งหลายนั่งสนทนากันด้วยเรื่องราวอะไร ? เมื่อภิกษุทั้งหลายกราบ
ทูลว่า   ด้วยเรื่องชื่อนี้  ดังนี้แล้วตรัสว่า   ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย  ไม่เฉพาะ
ในบัดนี้เท่านั้น   แม้ในกาลก่อนตถาคตก็บำเพ็ญญาตัตถจริยาเหมือนกัน
แล้วได้ทรงนำเอาเรื่องในอดีตมาสาธก     ดังต่อไปนี้.
         ในอดีตกาล  เมื่อพระเจ้าพรหมทัต   ครองราชสมบัติอยู่ในนคร
พาราณสี พระโพธิสัตว์เกิดในกำเนิดกระบี่   เติบโตแล้วถึงพร้อมด้วยส่วน
ยาวและส่วนกว้างสูงล่ำสัน   มีกำลังวังชามาก   มีพละกำลังเท่ากับช้าง  ๕
เชือก  มีฝูงกระบี่ ๘ หมื่นตัวเป็นบริวาร อาศัยอยู่ที่ถิ่นดินแดนหิมพานต์
ณ  ที่นั้นได้มีต้นอัมพะ   คือมะม่วง    ที่คนทั้งหลายเรียกว่า  ต้นนิโครธ
มีกิ่งก้านสาขาแผ่กว้าง  มีใบดกหนา  ร่มเงาหนา  สูงเทียมยอดเขา  อาศัย
ฝั่งแม่คงคา.   ผลของมันหวานหอมคล้ายกับกลิ่นและรสผลไม้ทิพย์  ผล
ใหญ่มาก   ประมาณเท่าหม้อใบใหญ่ ๆ.  ผลของกิ่ง ๆ หนึ่งของมันหล่นลง
บนบก   อีกกิ่งหนึ่งหล่นลงน้ำที่แม่คงคา.    ส่วนผลของ ๒  กิ่งหล่นลงที่
ท่ามกลางใกล้ต้น.  พระโพธิสัตว์เมื่อพาฝูงกระบี่ไปกินผลไม้ที่ต้นนั้นคิดว่า
หน้า ๓๓๔