๓๙๒    ๕๙.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๕    ๓๙๔
มีรูปเป็นต้น   ของผู้ครองเรือนใด.    ด้วยบทนี้    พระโพธิสัตว์ทรงแสดง
ถึงความที่กามทั้งหลายมีคุณน้อย.     ในข้อนี้มีอธิบายดังต่อไปนี้    บุรุษ
ผู้ป่วยไม่สามารถพลิกตัวได้ด้วยกำลังของตนเอง    ผู้พยาบาลต้องผูกเชือก
สำหรับเหนี่ยวไว้  โดยบอกว่า  จงเหนี่ยวเชือกนี้พลิกตัว.    เมื่อเขาเหนี่ยว
เชือกนั้นพลิกตัว       ก็คงมีความสุขกายและความสุขใจหาน้อยไม่ฉันใด
เมื่อสัตว์ทั้งหลายผู้เร่าร้อนเพราะกิเลส   ก็ฉันนั้นเหมือนกัน  ไม่สามารถ
จะพลิกใจได้  ด้วยสามารถแห่งความสุขเกิดแต่วิเวก  ปรารภอารมณ์มีรูป
เป็นต้น   ที่สถิตอยู่ท่ามกลางเรือน    ด้วยอำนาจการซ่องเสพเมถุนธรรม
ในเวลาพวกเขาเร่าร้อนเพราะกิเลส   พลิกไปพลิกมาอยู่    ความยินดีใน
กาม  ได้แก่  ความสุขกาย  สุขใจ  เมื่อเกิดขึ้นชั่วครู่เท่านั้น  ก็มีประมาณ
เพียงเล็กน้อย   กามทั้งหลาย   ชื่อว่า   มีคุณมากอย่างนี้.   บทว่า   เอตํปิ
เฉตฺวาน    ความว่า    ก็เพราะเหตุที่กามทั้งหลาย    มีทุกข์มาก    มีความ
คับแค้นมาก.  ในกามนี้ยิ่งมีโทษ  ฉะนั้น  บัณฑิตทั้งหลายเห็นโทษนั้น
อยู่  จึงทอดทิ้งราชสมบัติ  ไม่อาลัยใยดีเหมือนบุรุษจมหลุมคูถแล้วละทิ้ง
ไม่อาลัย   ฉะนั้น   ละกามสุขที่มีประมาณเพียงเล็กน้อย   แต่มีทุกข์มาก
อย่างนี้  แล้วเว้นหนีไป.  ครั้นออกไป แล้วก็ถือบวชอันเป็นที่รื่นรมย์ใจ.
         พระมหาสัตว์  ครั้นทรงแสดงธรรมด้วยพุทธลีลา   ชี้ให้เห็นคุณ
และโทษในกามทั้งหลายอย่างนี้   แล้วตรัสสั่งให้เรียกสหายมา  ทรงมอบ
ราชสมบัติให้    เมื่อญาติมิตรและสหายผู้มีใจดีทั้งหลาย    คร่ำครวญกลิ้ง
หน้า ๓๙๓