๘๔๐    ๖๘.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑ ๖๘.พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑    ๘๔๑
           [๑๘๗]  สภาพว่าน้อมใจเธอเป็นอรรถ    สภาพว่าประคองไว้
เป็นอรรถ   สภาพว่าเข้าไปตั้งไว้เป็นอรรถ    สภาพว่าไม่ฟุ้งซ่านเป็นอรรถ
สภาพว่าเห็นเป็นอรรถ   สภาพว่าน้อมใจเชื่อเป็นอรรถอย่างหนึ่ง   สภาพ
ว่าประคองไว้เป็นอรรถอย่างหนึ่ง     สภาพว่าเข้าไปตั้งไว้เป็นอรรถอย่าง
หนึ่ง   สภาพว่าฟุ้งซ่านเป็นอรรถอย่างหนึ่ง   สภาพว่าเห็นเป็นอรรถอย่าง
หนึ่ง   พระโยคาวจรรู้อรรถต่าง ๆ  เหล่านี้ด้วยญาณใด   เป็นอันรู้เฉพาะ
อรรถต่าง ๆ เหล่านี้ด้วยญาณนั้นนั่นแล   เพราะเหตุดังนั้น  ท่านจึงกล่าว
ว่า   ปัญญาในความต่างแห่งอรรถ   เป็นอรรูปฏิสัมภิทาญาณ.
           [๑๘๘]  การระบุพยัญชนะและนิรุตติ      เพื่อแสดงธรรม  ๕
ประการ    การระบุพยัญชนะและนิรุตติเพื่อแสดงอรรถ  ๕  ประการ
ธรรมนิรุตติเป็นอย่างหนึ่ง  อรรถนิรุตติเป็นอย่างหนึ่ง   พระโยคาวจรรู้
นิรุตติต่าง ๆ เหล่านี้ด้วยญาณ   เป็นอันรู้เฉพาะนิรุตติต่าง ๆ เหล่านี้ด้วย
ญาณนั้นนั่นแล    เพราะเหตุดังนั้น    ท่านจึงกล่าวว่า    ปัญญาในความ
ต่างแห่งนิรุตติ   เป็นนิรุตติปฏิสัมภิทาญาณ.
         [๑๘๙]  ญาณในธรรม  ๕  ในอรรถ  ๕  ญาณในนิรุตติ  ๑๐
ญาณในธรรมเป็นอย่างหนึ่ง    ญาณในอรรถเป็นอย่างหนึ่ง  ญาณใน
นิรุตติเป็นอย่างหนึ่ง  พระโยคาวจรรู้ญาณต่าง ๆ เหล่านี้ด้วยญาณใดเป็น
อันรู้เฉพาะญาณต่าง ๆ  เหล่านี้ด้วยญาณนั้นนั่นแล     เพราะเหตุดังนั้น
ท่านจึงกล่าวว่า  ปัญญาในความต่างแห่งปฏิภาณ  เป็นปฏิภาณปฏิสัมภิทา-
ญาณ.
            [๑๙๐]   สัทธาพละเป็นธรรม   วีริยพละเป็นธรรม   สติพละ
เป็นธรรม    สมาธิพละเป็นธรรม   ปัญญาพละเป็นธรรม   สัทธาพละ
เป็นธรรมอย่างหนึ่ง   วีริยพละเป็นธรรมอย่างหนึ่ง    สติพละเป็นธรรม
อย่างหนึ่ง  สมาธิพละเป็นธรรมอย่างหนึ่ง    ปัญญาพละเป็นธรรมอย่าง
หนึ่ง   พระโยคาวจรรู้ธรรมต่าง  ๆ เหล่านี้ด้วยญาณใด   เป็นอันรู้ธรรม
ต่างๆ เหล่านี้ด้วยญาณนั้นนั่นแล    เพราะเหตุดังนั้น    ท่านจึงกล่าวว่า
ปัญญาในความต่างแห่งธรรม  เป็นธรรมปฏิสัมภิทาญาณ
            [๑๙๑]    สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความเป็นผู้ไม่มีศรัทธาเป็น
อรรถ    สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความเกียจคร้านเป็นอรรถ    สภาพ
อันไม่หวั่นไหวเพราะความประมาทเป็นอรรถ      สภาพอันไม่หวั่นไหว
เพราะความฟุ้งซ่านเป็นอรรถ        สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะอวิชชาเป็น
อรรถ     สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความเป็นผู้ไม่มีศรัทธาเป็นอรรถ
อย่างหนึ่ง    สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความเกียจคร้านเป็นอรรถอย่าง
หนึ่ง      สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความประมาทเป็นอรรถอย่างหนึ่ง
สภาพอันไม่หวั่นไหวเพราะความฟุ้งซ่านเป็นอรรถอย่างหนึ่ง   สภาพอัน
ไม่หวั่นไหว   เพราะอวิชชาเป็นอรรถอย่างหนึ่ง    พระโยคาวจรรู้อรรถ